Adwent
… rozpoczyna w kościele katolickim rok kościelny, obejmuje cztery niedziele i przygotowuje chrześcijan do Świąt Bożego Narodzenia. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa adventus i oznacza przyjście (Chrystusa). Trwa od Nieszporów pierwszej niedzieli adwentu do zmierzchu 24 grudnia, kiedy to Kościół Katolicki świętuje dzień pierwszego przyjścia Jezusa Chrystusa czyli jego narodziny w noc betlejemską. Adwent to czas tęsknoty i skupienia, zastanowienia się nad tajemnicą Wcielenia Syna Bożego. To również czas radości z narodzin Jezusa. Obchodząc Adwent pragnie nam nauka kościoła uzmysłowić, jak ważnym jest przygotować się na Jego przyjście.
Roraty to adwentowa msza o świcie na cześć Matki Bożej, odbywa się zawsze przed wschodem słońca. Podczas trwania mszy płonie na ołtarzu siedem świec, a symbolizują one świecznik siedmioramienny, który w Starym Zakonie roztaczał światło w Świątyni Jerozolimskiej. Królowie Polski, począwszy od Bolesława Wstydliwego* podczas rorat usadzali płonącą świecę na najwyższym środkowym lichtarzu świecznika, drugą stawiał Prymas Polski, trzecią senator świecki, czwartą ziemianin, piątą rycerz, szóstą mieszczanin, a siódmą chłop w siermiędze i wszyscy powtarzali za królem: gotów jestem na Sąd Boży.
W dawnej Polsce w czasie adwentu zachowywano posty w środy i soboty adwentowe, z czasem zniesione przez kościół. Na Mazowszu i Podlasiu był zwyczaj „otrąbywania“ adwentu. Każdego ranka i wieczoru parobcy wygrywali liryczne melodie na ligawkach* i w czasie rorat przygrywali podczas Podniesienia*. Według legendy na ligawkach przygrywali pastuszkowie w noc wigilijną, witając Boże Dziecię. Na czas adwentu przypadał zwyczaj „Prządek“- od połowy listopada do końca postu wieczorami spotykały się we wsi wieśniaczki, aby przy opowiadaniu baśni, legend i śpiewie pieśni religijnych prząść i tkać. W zachodniej części Polski gdzie nie siało się lnu, panny spotykały się aby hatować i wyszywać.
Czy wiesz, że
… cztery niedziele adwentu symbolizują 4000 lat oczekiwania ludzkości na przyjście Zbawiciela
… pierwszy kalendarz adwentowy przedstawiło Litograficzne Towarzystwo Sztuki w Monachium, w roku 1904
… ogromny drewniany świecznik to pierwszy swego rodzaju wieniec adwentowy; wymyślił i wykonał go w 1839 r. ksiądz Johann Hinrich Wichern. Pragnął w ten sposób dzieciom z domu dziecka w Hamburgu skrócić czas oczekiwania na Boże Narodzenie. Zwyczaj ten z czasem rozpowszechnił się na całym świecie, przy czym drewno ustąpiło miejsca gałązkom jodły
Barbara H. Seemann – Trojnar
Zdjęcie: BHST
© Versus POLEN
* Bolesław Wstydliwy (1226-1279), książę sandomierski, w 1243 odzyskał od Konrada Mazowieckiego księstwo krakowskie
* ligawki to długie trąby z wierzbowego lub lipowego drewna
* Podniesienie to część mszy świętej, w czasie której kapłan podnosi w górę hostię i kielich, ukazując zgromadzonym wiernym materię sakramentu (chleb i wino), które w czasie modlitwy eucharystycznej zostały przemienione w ciało i krew Chrystusa
Bibliografia
Ks. Franciszek Marlewski: Rok Boży w liturgii i tradycji Kościoła świętego