versus POLEN

und Deutschland – Vergangenheit und Zukunft

Uśmiechnij się

W początkach naukowej kariery Alberta Einsteina pewien dziennikarz spytał panią Einstein, co myśli o swoim mężu – Mój mąż to geniusz! On umie robić absolutnie wszystko, z wyjątkiem pieniędzy.

Ktoś zapytał Krzysztofa Lichtenberga, niemieckiego uczonego – Czy mógłby mi pan wyjaśnić różnicę między czasem, a wiecznością? – Niestety, to niemożliwe. Wprawdzie ja mam dość czasu na wyjaśnienie, ale panu nie starczyłoby wieczności na zrozumienie.

Mam cudowny pomysł – powiedział Edisonowi pewien młody człowiek – Chcę wynaleźć uniwersalny rozpuszczalnik: ciecz, która będzie rozpuszczać każdy materiał. Ale nie mam środków na realizację tej idei. Uniwersalny rozpuszczalnik? zdziwił się Edison. A w jakim naczyniu będzie go pan trzymał?

Z okazji powrotu wojsk po zwycięstwie nad Francją, Liebig zaprosił do siebie kilku żołnierzy na obiad. Jeden z nich ogląda z zaciekawieniem półki z książkami, pokrywające wszystkie ściany, po czym powiada – Pan chyba jest introligatorem, ma pan tyle książek.

Walter Hieber miał zamiar podyktować coś sekretarce, ale ta była akurat zajęta – Co pani pisze? – spytał Hieber. To dla pana, profesorze. Ach, tak. To w takim razie kiedy indziej. Nie będę przeszkadzał sam sobie.

Po jednym z odczytów Faradaya o indukcji elektromagnetycznej ówczesny minister zapytał go – Cóż za praktyczne korzyści przyniesie to pańskie odkrycie?  Tego jeszcze nie wiem – odparł Faraday, ale mogę pana zapewnić, że wkrótce będzie pan z tego ściągał podatki. Weiterlesen

Wielki Post

Wielki Post ogłasza początek czterdziestodniowego czasu pokuty, nadchodzących cierpień i śmierci Jezusa. Jako symbol śmierci wzywa poświęcony popiół do okazania skruchy za popełnione grzechy i szczerej pokuty, żeby otrzymać darowanie kary. Na synodzie w Benewencie, w 1091 r. postanowiono, aby w myśl wymownego upomnienia posypywać głowy wiernych popiołem. Popiół używany do tego celu jest szczególny, pochodzi bowiem z gałązek palmowych poświę-conych w Niedzielę Palmową roku poprzedniego. Gałązki te służyły jako wyobrażenie zwycięstwa i chwały, popiół z nich pokazuje jak znikoma jest wszelka doczesność (Ks. Franciszek Marlewski: Rok Boży w liturgii i tradycji Kościoła świętego, str.185). Siedemdziesiątnica, czyli dziewiąta niedziela przed Wielkanocą kończy okres hucznych zabaw i wesołych spotkań. Rozpoczyna się okres Wielkiego Postu – czas przygotowania na święta wielkanocne.

Weiterlesen

Środa Popielcowa

Tradycja Środy Popielcowej powstawała stopniowo wraz z rozwojem okresu Wielkiego Postu. Ogłasza początek czterdziestodniowego czasu pokuty, nadchodzących cierpień i śmierci Jezusa. Poświęcony popiół jako symbol śmierci wzywa do okazania skruchy za popełnione grzechy i szczerej pokuty, żeby otrzymać darowanie kary. Zwyczaj posypywania głów popiołem wywodzi się z chrześcijańskiej praktyki pokutnej, jaką od V w. rozpoczynano okres Wielkiego Postu.

Weiterlesen

Barok

Barok* to styl występujący w sztuce, literaturze, jak również w obyczajach europejskich od XVI w. do końca XVIII w. Cechami charakterystycznymi baroku były bogactwo from artystycznych, dążenie do efektywnego gro-madzenia kontrastów, zestawienie barw i elementów dekoracyjnych, obliczonych na wyobraźnię odbiorcy oraz teatralizacja wszystkich dziedzin życia. W okresie Odrodzenia w budownictwie dominował – jako główna forma rezydencji szlacheckich oraz warstw najwyższych – dwór wieżowy. Budowle szlacheckie z tego okresu to zjawiska wyjątkowe. Sytuacja zmienia się z końcem XVI w., kiedy to rośnie znaczenie magnaterii w Polsce.

Weiterlesen

Karnawał

Maska wenecka

Maska wenecka

Karnawał* to czas hucznych zabaw, wielkich bali, widowisk i wesołych maskarad do świtu. Polskie nazwy trzech ostatnich niedziel przed Popielcem: starozapust-nej, mięsopustnej i zapustnej łączą się z nazwą tego okresu zabaw rozpoczętego świętem Trzech Króli i nazywa się krótko: zapusty albo karnawał. W Polsce ulubioną zabawą, mającą w sobie trochę ze szlacheckich zajazdów, a trochę ze średniowiecznych zawodów rycerskich był Kulig*, noszący cechy rycerskiej buńczuczności i jednocześnie słynnej polskiej gościnności.

Weiterlesen

Nad Wisłą i Odrą

W krajobrazie Europy wczesnego średniowiecza dominowały lasy, które na ziemiach polskich zajmowały aż ¾ powierzchni. Na terenach wzdłuż rzek koncentrowało się osadnictwo. Gęste lasy powodowały, że woda w przyrodzie krążyła bardzo powoli, co z kolei miało korzystny wpływ na rozwój gospodarczy tej części Europy. Wielkie i mniejsze lasy mieszane przeciwdziałały powstawaniu różnic temperatury, łagodziły uderzenia wichur, a jednocześnie były ogromną rezerwą żywności, pomagająca przetrwanie lat nieurodzajów.

Weiterlesen

Czas

Czas zapobiega, aby wszystko nie wydarzyło się na raz

John A. Wheelers

Czas

Czas

Chyba najważniejszym z elementów określający miejsce i stosunek człowieka do otaczającej go rzeczywistości jest czas. Jego pojęcie stało się źródłem rozważań filozo-ficznych, a sposób mierzenia jego upływu zaprzątał umysły wybitnych matematyków, fizyków i mechaników z wytrwałością i uporem dążących do skonstruowania mechanizmu pomiaru czasu. Efektem tych poszukiwań jest właśnie zegar. W starożytności jedyną podstawą mierzenia czasu był obrót ziemi, wschód i zachód słońca wyznaczał podział na dzień i noc.

 

Weiterlesen

Siły natury

Ogień

Ogień

Starożytni Grecy już 2500 lat temu przeprowadzali eksperymenty ze statycznymi ładunkami elektrycznymi. Ładunki te nie poruszają się, lecz pozostają w jednym miejscu. Pocierali futrem kawałki bursztynu. Nazwa elektrycznośċ pochodzi od greckiego elektron, co znaczy Bursztyn właśnie. Co sekundę w powierzchnię ziemi uderza 100 piorunów. Każdej sekundy na ziemi szaleje 2,5 tys. burz, a od uderze-nia pioruna ginie w roku co najmniej 1000 osób. Temperatura błyskawicy mimo, że trwa ona tylko ułamek sekundy, jest pięciokrotnie wyższa od temperatury słońca (ok. 30000°C). Błyskawica, to jedna z największych zagadek fizyki. Pioruny to nic innego jak wyładowanie elektryczne między chmurą, a ziemią o napięciu dochodzącym do kilku milionów voltów.

Weiterlesen

Nietoperze

Nietoperze

Nietoperze

Słowo Chiropteranietoperz wywodzi się z łaciny i znaczy – rękoskrzydłe. Są jedną z najbardziej interesujących, przy tym mało znanych grup ssaków, które wraz z ptakami są jedynymi współcześnie żyjącymi na Ziemi kręgowcami. Mogą latać dzięki przednim kończynom, przekształconym w błoniaste skrzydła. Występują niemal na całej kuli ziemskiej, najliczniej w tropikach. Znanych jest ok. 970 gatunków, w Polsce występuje 21 gatunków, a wśród nich jest kilka bardzo rzadko spotykanych. Należy do nich również mroczek posrebrzany, jeden z najładniej ubarwionych nietoperzy, którego cechą charakterystyczną są właśnie wyraźnie srebrzyście zakończone włosy na grzbiecie ciała. 

Weiterlesen

Słodka trucizna

Słodka trucizna

Słodka trucizna

Ilość cukru jaką spożywamy ma wpływ na każdy organ naszego ciała. Nasza wątroba magazynuje cukier w formie glukozy (glikogenu). Dzienny pobór cukru rafi-nowanego (powyżej wymaganej ilości naturalnego cukru) wypełnia ją i powiększa do maksymalnej objętości, a nadmiar glikogenu powraca do naszej krwi w formie kwasów tłuszczowych. Te wędrują do każdej części naszego ciała i są magazyno-wane w najmniej aktywnych miejscach zaokrąglając nasze brzuchy, pośladki, piersi i biodra. Gdy i te stosunkowo nieszkodliwe miejsca są wypełnione, kwasy tłuszczowe wędrują dalej do aktywnych narządów, takich jak serce i nerki. Następuje osłabienie ich funkcji, tkanki powoli ulegają degeneracji i zmieniają się w tłuszcz.

Weiterlesen